Dünya Zatürre Günü (12 Kasım)
10 Kasım 2020

Dünya Sağlık Örgütü ve Çocuklarda Zatürre ile Mücadele Global Koalisyonu adlı uluslararası örgüt tarafından her yıl dünya genelinde zatürre hastalığıyla mücadeleye dikkati çekmek amacıyla 12 Kasım Dünya Zatürre Günü olarak kutlanmaktadır. 

Zatürre nedir?
Zatürre akciğerleri etkileyen solunum sistemi enfeksiyonudur. Kış mevsiminde artış gösteren zatürre, bir veya birkaç akciğer lobunun iltihaplanması şeklinde ortaya çıkan, daha çok küçük çocuklarda, ileri yaştakilerde ve kronik bir hastalığı bulunan kişilerde daha ağır seyreden ve bazen ölümle sonuçlanabilen ateşli bir hastalıktır. Bu hastalıkta akciğerlerde bulunan hava kesecikleri iltihabi bir sıvıyla dolar. Akciğerlerin görevi olan oksijen alış veriş fonksiyonu bozulur ve bu nedenle kanda oksijen düzeyi azalır.

Belirtileri Nelerdir?
Zatürrenin işaret ve belirtileri hastalığa sebep veren organizmaların (bakteri, virüs, mantar) çeşitlerine, yaşa ve genel sağlık durumuna bağlı, orta ve şiddetli olmak üzere değişmektedir. Bunların başında soğuk algınlığı ve nezle gibi hastalıkların bir türlü iyileşmemesi gelir. Zatürrenin diğer belirtileri;

· Öksürük (bazı zatürre türlerinde öksürük sonrası çıkarılan balgam yeşilimsi, sarı renkte veya kanlı olmaktadır.)
· Yüksek ateş,
· Üşümeye bağlı titreme,
· Merdiven çıkarken oluşan nefes darlığı,
· Derin nefes alırken veya öksürürken oluşan bıçak gibi keskin göğüs ağrıları,
· Baş ağrısı,
· Aşırı terleme, ıslak ve yapışkan deri,
· İştah kaybı, halsizlik ve yorgunluk,
· Sersemlik hissi (özellikle yaşlılarda).
     
Bebeklerde Zatürre Belirtileri:
Kusma, ateş, öksürük, huzursuzluk, yorgunluk, halsizlik ya da nefes alma ve yeme zorluğu bebeklerde zatürrenin belirtileridir.

Zatürre Bulaşıcı mıdır?
Zatürre bulaşıcıdır ancak bu mikrobu alan herkes zatürre olmaz. Kimi bünyelerde hafif öksürük ve ateşle atlatılabilir. Hastalık sağlıklı kişilere bir iki metrelik mesafelerden öksürük, aksırık ya da hasta kişilerin konuşması sırasında havaya yayılan damlacıkların doğrudan solunması yoluyla bulaşmaktadır. Son derece ciddi sonuçlar doğurabilen bu hastalık, ilgili virüsün vücuda girmesiyle başlar. Bu bakteri ve virüsler, sıcağın etkisiyle bozulan yiyeceklerden, kirli sudan, egzoz gazı gibi çevreyi kirleten gazları solumaktan bulaşabilir. Zatürre mikrobu taşıyan kişilerle yakın temasta bulunmak ve aynı çatal ve kaşığı kullanmakla hastalık, kişiden kişiye de geçebilir. Ayrıca vaktinde tedavi edilmeyen bronşit de zatürreye dönüşebilir. 

Hastalığın teşhis ve tedavisi nasıl yapılır? 
Temel belirtiler varsa en kısa sürede doktora başvurulması gerekir. Tanı koymada en önemli veri, akciğerin dinlenmesiyle kontrol edilen solunum fonksiyonundaki bozukluklardır. Akciğer filmi ve kan testleri de tanı koymada destekleyici yöntemler arasında sayılabilir. 
 
Zatürre erken teşhis ile tedavi edilebilen bir hastalıktır. Hastaların bir kısmı ayaktan ilaçla tedavi edilebilirken, daha ağır vakalar  hastaneye yatırılarak tedavi edilebilmektedir.